ඔබ විශ්වාස නොකළ යුතු සෞඛ්‍ය උපදෙස්: කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම

ආහාර වේලක්

රූපවාහිනියේ සහ සඟරා වල දිනපතාම නව සෞඛ්‍ය ක්‍රම උපදින අතර නැති වී යයි.
එහි අන්තර්ගතය පැහැදිලිව සැක සහිත සිට ක්‍රියාකාරී වෛද්‍යවරුන්ගේ අනුමැතිය සහිත මුද්දර ඇති ඒවා දක්වා පරාසයක පවතී.
එය නිර්දේශ කරන වෛද්‍යවරයෙක් ඔබ දුටුවහොත් එය උත්සාහ කිරීමට ඔබ පෙළඹිය හැකිය.

කෙසේ වෙතත්, මතය කෙතරම් ප්‍රවීණ වුවත්, එය අනියම් ලෙස විශ්වාස නොකළ යුතුය.
නිවැරදි දිශාවට යාමට ඇති එකම ක්‍රමය නම් විද්‍යාත්මක දෘෂ්ටිකෝණයකින් විශ්වාසදායක පර්යේෂණ ප්‍රතිඵල මත පදනම්ව සෑම දත්තයක්ම ස්ථිරව පරීක්‍ෂා කර බැලීමයි.

එබැවින්, රූපවාහිනියේ සහ සඟරා වල වෘත්තීය වෛද්‍යවරුන් විසින් බොහෝ විට නිර්දේශ කරනු ලබන සහ ශරීරයට “ඇත්ත වශයෙන්ම පදනම් විරහිත” හෝ “අනතුරුදායක” සෞඛ්‍ය පුරුදු පිළිබඳව අපි අවධානය යොමු කරමු.
මේ දක්වා අපි පහත සඳහන් සෞඛ්‍ය මාතෘකා ආවරණය කර ඇත්තෙමු

මෙම ලිපියෙන් මම කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම පිළිබඳ අධ්‍යයනයක ප්‍රතිඵල හඳුන්වා දෙන්නෙමි.

පිටුපස වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම තරම් මෝඩකමක් ලෝකයේ තවත් නැත.

ලෝකයේ සැක සහිත ප්‍රතිකාර බොහෝමයක් ඇතත් ගොන් කතා වලින් පිරී ඉතිරී යන බොහෝ විට ඇති දෙය නම් “කොන්දේ අමාරුවට ප්‍රතිකාර කිරීමේ ලෝකය” යන්නයි.
රූපවාහිනියේ සහ සඟරා වල, “කොඳු ඇට පෙළ දිගු කිරීම වේදනාව අඩු කරයි” හෝ “ඉණට නැමීමට ව්‍යායාම කිරීම හොඳයි” වැනි ක්‍රම ගැන සාකච්ඡා කෙරෙන නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම මෙම පියවර සඳහා පදනමක් නොමැත.
එයට හේතුව නම්, මේ මොහොතේ විශේෂිත වෛද්‍යවරුන්ට පවා පිටුපස වේදනාවට හේතුව හඳුනා ගැනීමට නොහැකි වීමයි.

“අඩු කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා වූ මාර්ගෝපදේශ” නම් ලේඛනය මෙම කරුණ පැහැදිලි කරයි.
Clinical practice guidelines for the management of non-specific low back pain in primary care
මෙය යුරෝපා රටවල පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක් විසින් සිදු කරන ලද අධ්‍යයනයකි, මෙම ප්‍රශ්නයේදී ඉතාමත් විශ්වාසදායක දත්ත පමණක් උපුටා ගත් අතර, “කොන්දේ වේදනාවට ඇත්තෙන්ම නිවැරදි ප්‍රතිකාරය කුමක්ද? මෙය ඉතාමත් විශ්වාසදායක දේ පමණක් උපුටා ගත් යුරෝපීය පර්යේෂකයින් කණ්ඩායමක ප්‍රතිඵලයයි. ප්‍රශ්නයේ දත්ත, “කොන්දේ වේදනාවට ඇත්තෙන්ම නිවැරදි ප්‍රතිකාරය කුමක්ද?
පිටුපස වේදනාව වැළැක්වීම සඳහා වූ විද්‍යාත්මකව නිවැරදි පියවරයන් මෙම පොතේ සාරාංශගත කර ඇත.
මෙම මාර්ගෝපදේශනය ගැන මතක තබා ගත යුතු පළමු කරුණ නම් “ආසන්න වශයෙන් 80-85% ක් පමණ වූවත් කොන්දේ වේදනාවට හේතුව විශේෂඥයන් නොදනිති.
කොඳු ඇට පෙළ නොගැලපීම හෝ හර්නියා තැටිය නිසා කොන්දේ වේදනාව ඇති වන බව සමහර පොත් සහ සඟරා වල සඳහන් වන නමුත් ඇත්ත වශයෙන්ම කොන්දේ වේදනාව ඇති වන්නේ ශාරීරික සාධක නිසා 5% ක් පමණි.
වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, බොහෝ විශේෂඥයින් එක්ස් කිරණ දෙස බලා ඒවායින් අනුමාන කිරීම් කරති.
ගොන් වැඩ කිරීම ව්‍යාප්ත වීම පුදුමයක් නොවේ.

තවද, නවීන කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීමේ ඇති ගැටලුව නම් එය හඳුනා ගැනීම දුෂ්කර පමණක් නොව භයානක වීමයි.
මම ඔබට උදාහරණයක් දෙන්නම්.
Cathryn Jakobson(2017)Crooked: Outwitting the Back Pain Industry and Getting on the Road to Recovery

  • “කොඳු ඇට පෙළ විලයනය කිරීමේ ශල්‍යකර්‍මය (කොඳු ඇට පෙළේ කොටසක් කපා ඉවත් කිරීම ඇතුළත් සම්මත ප්‍රතිකාරයක්) සාර්‍ථකත්‍වය 35%ක් පමණයි. ඊට අමතරව, අධික බර ඇති අය හෝ වේදනා නාශක නිතිපතා ගන්නා අය ශල්‍යකර්‍මයෙන් වේදනා සහන ලබා ගැනීමට ඇති ඉඩ අඩුයි. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, පුද්ගලයෙකු කොඳු ඇට පෙළේ වේදනාවෙන් පෙළෙන තරමට, ඔහුට හෝ ඇයට ශල්‍යකර්මයෙන් ප්‍රයෝජන ලැබීමට ඇති ඉඩ අඩුයි.
  • 2009 ෆ්ලොරිඩාවේ පැවති සම්මන්ත්‍රණයකදී ශල්‍ය වෛද්‍යවරුන් 100 න් 99 ක්ම පිළිතුරු දුන්නේ කොඳු ඇට පෙළ විලයන ශල්‍යකර්‍මය නිර්දේශ නොකරන බවයි. කෙසේ වෙතත්, 1990 ගණන්වල සිට මෑත වසර දක්වා සිදු කළ සැත්කම් සංඛ්‍යාව 600% කින් ඉහළ ගොස් තිබේ.
  • “කොඳු ඇට පෙළ විලයනය” ට වඩා “විසර්ජන ප් රතිකාරය” (සාමාන් ය පසුපස සැත්කම්) මඟින් යහපත් ප් රතිඵල පෙන්නුම් කර ඇතත්, එය ස්නායු පටක වලට හානි විය හැක.

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, සම්මත කොන්දේ වේදනා සැත්කම් වලට එතරම් බලපෑමක් සිදු නොවන අතර ශරීරයට නොමැකෙන හානියක් සිදු කරන අවස්ථා බොහෝ ය.
ඔබට පැහැදිලිවම අස්ථි හෝ ස්නායු වලට හානි සිදුවී නොමැති නම් ඔබ පහසුවෙන් කොන්දේ වේදනා සැත්කමකට යොමු නොවිය යුතුය.

මීට අමතරව, මෙම “අඩු කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා වූ මාර්ගෝපදේශනය” ද ශල්‍යකර්ම නොවන ප්‍රතිකාර ක්‍රම සපුරාලයි.
බොහෝ දත්ත විශ්ලේෂණය කිරීමේ ප්‍රතිඵල වලට අනුව කටු චිකිත්සාව, චිරොක්ට්‍රැක්ටික්, සම්බාහනය සහ කොන්දේ වේදනා ව්‍යායාම වැනි තාක්‍ෂණයන්ගෙන් කිසිදු බලපෑමක් නැත.
ගෙවීමට කරදර වීමට තරම් ප්‍රයෝජනවත් ප්‍රතිකාරයක් නොමැත.

චිරොක්ට්‍රැක්ටික් ප්‍රතිකාරයෙන් හෝ සම්බාහනය කිරීමෙන් පසු ඔබේ වේදනාව නැති වී යාමේ අත්දැකීම ඔබෙන් සමහරෙකුට ඇති, නමුත් මෙය සිදු වන්නේ ඔබේ මොළයට එන්ඩොර්ෆින් (ස්වාභාවික වේදනා නාශක හෝමෝන) ස්‍රාවය කිරීමට ඔබේ ශරීරය උත්තේජනය වූ නිසා සහ වේදනාව තාවකාලිකව පහව ගිය නිසා පමණි.
එන්ඩොර්ෆින් වල බලපෑම වැඩි කල් පවතින්නේ නැත, එබැවින් වේදනාව දිනක් ඇතුළත නැවත පැමිණේ.

සමහර සම්බාහන මධ්‍යස්ථාන පැහැදිලි කරන්නේ කිහිප වතාවක් පැමිණීමෙන් පසු වේදනාව නැති වන නමුත් මෙය මිනිස් සිරුරේ වේදනා සහන පද්ධතිය අවභාවිත කරන ගොන් කමකි.
විවේක ගැනීම සඳහා සම්බාහනයකට යාම හොඳයි, නමුත් ඔබ වේදනා ප්‍රතිකාර සඳහා ගියහොත් ඔබේ මුදල් නාස්ති වනු ඇත.

ඉතිං ඔබ කොන්දෙ වේදනාව ඇත්තෙන්ම සුව කරන්නේ කෙසේද?

ඉතිං අපි කොහොමද කොන්දේ වේදනාව සුව කර ගන්නේ?
ලෝකයේ භාවිතා කරන බොහෝ ක් රම වලින් ඵලක් නැතිනම් කොන්දේ වේදනාව සමනය කිරීමට ක් රමයක් තිබේද?
මෙම ප්‍රශ්නයට ප්‍රතිචාර වශයෙන්, අඩු කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා වූ මාර්ගෝපදේශයන් පුදුම සහගත යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කරයි.
එහි අන්තර්ගතය පහත පරිදි වේ.

  • පිටුපස වේදනාවට හේතුව සෑම විටම පාහේ මනෝවිද්‍යාත්මක බැවින් එය ගැන කරදර නොවන්න, එය අතහරින්න.

පුදුමයට කරුණක් නම්, බොහෝ කොන්දේ වේදනාව ඇති වන්නේ මානසික ආතතිය නිසා වන අතර, එබැවින් ඔබ අනවශ්‍ය කිසිවක් නොකරන තාක් කල් ඔබට සුවය ලැබේ.
ඉතිරි කාලය සාමාන්‍ය පරිදි කාලය ගත කිරීම පමණක් වන අතර එය ස්වාභාවිකවම යථා තත්ත්වයට පත් විය යුතුය.

ඇත්ත වශයෙන්ම, දිගින් දිගටම කොන්දේ වේදනාවෙන් පෙළෙන අයට මෙම පැහැදිලි කිරීම වහාම ඒත්තු ගැන්විය නොහැක.
පිටුපස වේදනාව ඇති පුද්ගලයින්ට “දැඩි වේදනාව” අවිවාදයෙන්ම සත්‍යයක් වන අතර එය මනෝවිද්‍යාත්මක යැයි විශ්වාස කිරීම සාමාන්‍යයෙන් දුෂ්කර ය.

නමුත් අනෙක් පැත්තෙන් විශ්වාසදායක දත්ත වලින් පෙනී යන්නේ පිටුපස වේදනාව සඳහා මානසික ආතතිය හේතු වන බව ද සත්‍යයකි.
විශේෂයෙන් මෑත වසරවලදී, උපදේශනය මඟින් කොඳු ඇට පෙල සුව කළ අවස්ථා බොහෝමයක් වාර්තා වී ඇති අතර හාවඩ් විශ්ව විද්‍යාලය විසින් 2015 දී කරන ලද විශාල අධ්‍යයනයකින් කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර කිරීම සඳහා මනෝචිකිත්සක ප්‍රතිකාර නිර්දේශ කරන ලදී.
Helen Richmond, et al. (2015)The Effectiveness of Cognitive Behavioural Treatment for Non-Specific Low Back Pain
භෞත චිකිත්සාව හෝ සම්බාහනය තුළින් අපේක්‍ෂිත ප්‍රතිඵල නොලැබුනේ නම් ඔබට මනෝවිද්‍යා උපදේශනය ලබා ගැනීමට අවශ්‍ය විය හැකිය.
විශේෂයෙන්, වලංගු දත්ත විශාල ප්‍රමාණයක් ඇති “සංජානන චර්‍ය ප්‍රතිකාර” මම නිර්දේශ කරමි.

කෙසේ වෙතත්, මෑත වසරවලදී මිල අධික මනෝවිද්‍යාත්මක උපදේශනයකට වඩා කොන්දේ වේදනාව සමනය කර ගැනීමට පහසු ක්‍රම තිබේ.
එය “ව්‍යායාම” ය.
2016 දී ඕස්ට්‍රේලියාවේ සිඩ්නි විශ්ව විද්‍යාලය විසින් සිදු කරන ලද අධ්‍යයනයකට අනුව, කොන්දේ වේදනා පටි සහ කොන්දේ වේදන ඉනෝල වැනි භාණ්ඩ වල කිසිදු බලපෑමක් නැති අතර ඒ සියල්ල මුදල් නාස්ති කිරීමකි.
Steffens D, et al. (2016)Prevention of Low Back Pain
අනෙක් අතට, නිතිපතා ව්‍යායාම කිරීම එක් වසරක් තුළ කොන්දේ වේදනාව ඇතිවීමේ අවදානම 35% කින් අඩු කරයි.

මෙම අධ්‍යයනය පදනම් වී ඇත්තේ පුද්ගලයින් 30,000 ක පමණ දත්ත ප්‍රවේශමෙන් සමාලෝචනය කිරීම මත වන අතර විශාල විශ්වසනීයත්වයක් ඇත.
එය ඇවිදීම, ශක්ති පුහුණුව හෝ වෙනත් දෙයක් වුවත් කමක් නැත, විසඳුමකට ඇති කෙටිමඟ නම් චලනය වීමයි.
ඇත්ත වශයෙන්ම, ඇටකටු හෝ මාංශ පේශි වලට නිශ්චිත හානියක් සිදු නොවන්නේ නම්.

“ඔබට කොන්දේ අමාරුවක් ඇති වූ විට විවේක ගන්න” වැනි උපදෙස් අපට නිතරම අසන්නට ලැබෙන නමුත් නැවත වරක් මෙය කිසිසේත් සාර්‍ථක බව ඔප්පු වී නැත.
හිඳගෙන සිටීම කාලය නාස්ති කිරීමක් වන හෙයින්, ඔබට සැහැල්ලු ඇවිදීමට උත්සාහ කර ඔබේ ශරීරය වෙනස් වන්නේ කෙසේදැයි බැලීමට අවශ්‍ය විය හැකිය.

Copied title and URL